Tarsila do Amaral. Brasil modernoa margotuz
2025.02.21 - 2025.06.01
Réunion des Musées Nationaux – Grand Palais eta Guggenheim Bilbao Museoak Tarsila do Amaral (1886–1973) artista brasildarrari eskainitako erakusketa handia aurkeztuko dute. Erakunde biek elkarlanean antolatutako erakusketa hori 2024ko udazkenean hasi da Parisko Musée du Luxembourg-en eta 2025eko neguan, berriz, Guggenheim Bilbao Museora iritsiko da.
Brasilgo modernismoaren figura nagusia den Tarsila do Amaralek (Tarsila, izen artistikoz) obra original eta iradokitzailea sortu zuen, iruditeria indigena edo herrikoian ez ezik, erabateko eraldaketan zegoen herrialde baten dinamika modernizatzailean ere oinarritua.
1920ko hamarkadan, São Paulo eta Paris artean zebilela, bi kultur hiriburu horietako abangoardien arteko zubi gisa jardun zuen, eta frogak egin zituen Brasilgo unibertso ikonografikoa kubismoaren eta primitibismoaren galbahetik pasatuz, Frantziako hiriburuan modan zeuden joeren galbahetik, alegia. Haren pintura inspirazio-iturri izan zuten Pau-Brasil eta Antropofagia mugimenduek. Haien helburua “benetakoa”, kultura anitzekoa eta arraza anitzekoa zen Brasil bat bilatzea zen, herrialdeak europar kolonializazioaren “zentroekin” zuen harremana berregiteko.
Tarsilaren 1930eko hamarkadako pinturek zuten dimentsio militanteak, bai eta hirurogeiko hamarkadara bitartean bere gizarte- eta hiri-ingurunean gertatu ziren eraldaketa sakonei lagun egiteko izan zuen gaitasunak, agerian uzten dute zer nolako indarra zeukan bere garaiarekin bat zetorren eta etengabeko berrikuntza zegoen obra hark, nahiz eta, garaiak garai eta testuinguruak testuinguru, baldintza ezegonkor askoei egin behar izan zien aurre emakume artista emantzipatu eta independente hark.
Tarsila do Amaralek Brasilgo modernotasunean murgiltzeko gonbita luzatzen digu, hain ondo irudikatu eta, batez ere, eraikitzen lagundu zuen modernotasunean murgiltzekoa. Gaur egun bai Brasilen bai Europan oraindik pil-pilean dauden nortasun- eta gizarte-kontuak pizten dituen kontzeptua izanik, modernotasun hori beti izaten da eztabaidagai, eta Tasilaren lanak azpimarratu egiten du haren konplexutasuna.
Komisarioak: Cecilia Braschi eta Geaninne Gutierrez-Guimarães
Egoitzak: Musée du Luxembourg, Paris; Guggenheim Bilbao Museoa
Tarsila do Amaral
Posta-txartela (Cartão postal), 1929
Olio-pintura mihise gainean, 127,5 x 142,5 cm
Bilduma pribatua, Rio de Janeiro
© Tarsila do Amaral Licenciamento e Empreendimentos SA
Argazkia: Jaime Acioli