Chen Zhen, Fu Dao/Fu Dao, Buda buruz behera/Zoriontasunera iristea
Chen Zhen, Bat-bateko erditzea (Precipitous Parturition, 1999).
Bizikleta-gurpilen kautxozko kamerak, aluminio eta plastikozko jostailuzko autoak, metala, bizikleta-zatiak, silikona eta pintura; luzera: 26 m gutxi gorabehera; diametroa: 150 cm gutxi gorabehera. Pinault Collection
© Chen Zhen. Argazkia: Chen Zhen.
Chen Zhen, Fu Dao/Fu Dao, Buda buruz behera/Zoriontasunera iristea (Fu Dao/Fu Dao, Upside-Down Buddha/Arrival at Good Fortune), 1997.
Altzairua, banbua, Budaren erretxinazko estatuak, garbigailua, ordenagailu-monitorea, pneumatikoak, bizikleta, haizemailea, aulkia, etxetresna elektrikoak, aurkitutako beste objektu batzuk eta soka; guztira 500 × 800 × 650 cm gutxi gorabehera.
Eskaintza: GALLERIA CONTINUA, San Gimignano/Pekin/Les Moulins/Habana
© Chen Zhen. Argazkia: Chen Zhen
Artea eta Txina 1989 ondoren: Munduaren antzerkia Txinako arte garaikideari buruzko erakusketa handi bat da, eta Txinaren nahiz munduaren azken urteotako historiaren aldi eraldatzaileena aurkezten digu: 1989tik 2008ra bitartekoa. Gerra Hotza amaitu eta globalizazioa agertu zenetik Txina munduko potentzia gisa gorantz hasi eta 2008an Pekinen Joko Olinpikoak izan ziren arte luzatzen da aldi hori. Erakusketan lehen mailako 70 bat artista eta talde txinatarrek hartzen dute parte, eta 150 obra esperimental inguru ikus daitezke, era guztietakoak: zinema eta bideoa, instalazioak, pintura, eskultura, argazkilaritza eta performancea, arte sozialki konprometitua eta arte aktibista. Erakusketa sei atal tematiko eta kronologikotan banatuta dago eta Museoaren bigarren solairu osoa hartzen du.
“Ez dut gaizki-ulertuarekin jolasten. Hura sortzen saiatzen naiz.” [1]
Chen Zhen 1955ean jaio zen Shanghain, mediku-familia batean; artista eta eskultore kontzeptuala izan zen, eta Parisen bizi izan zen. Chenen obrak giza gorputzaren errealitateak aztertzen ditu, baita espiritualtasunaren eta kultura kapitalista modernoaren arteko harremana ere.
Fu Dao/Fu Dao, Buda buruz behera / Zoriontasunera iristea (Fu Dao/Fu Dao, Upside-Down Buddha / Arrival at Good Fortune, 1997) obran, aurkitutako hainbat objektu (esaterako, figuratxoak, auto-piezak, telebistak eta haizagailu elektrikoak) pagoda-formako egitura batetik zintzilik daude. Egitura horrek santutegi budista bat dakarkigu gogora, teilatua benetako banbuz eginda duela. Shanghaiko jatetxe batean ikusi zuen alderantzizko fu zeinu batean (zori ona) inspiratu zen Chen. Hasieran harrituta geratu zen sinbolo hari begira, baina, azkenean, fu dao (zori ona alderantziz) eta fu dao (zori onaren etorrera) sinboloek soinu bera zutela konturatu zen [2]. Ohikoak dira sinbolo horiek Urte Berri txinatarrean, oparotasuna erakartzen baitute. «Buda buruz behera» gisa ere uler daiteke fu dao, eta Chenek hitzez hitz interpretatu zuen, Budaren figuratxoak buruz behera zintzilikatu baitzituen.
Obrak zalantzan jartzen du “naturaren, tradizio budistaren eta Asian kontsumo-ondasunak bizkor ugaritzearen arteko harremana” [3]. Cheni oso deigarria egiten zitzaion asmo materialistak eta oparotasunagatiko obsesioa tradizio budistekin eta ondasun materialei ez atxikitzeko ideiarekin batera existitzea Asian.[4]
Bat-bateko erditzea (Precipitous Parturition, 1999) obran ere, aurkitutako materialak erabiltzen ditu Chenek: elkarrekin lotzen ditu kautxu beltzezko bizikleta-ganberak, plastikozko jostailuzko autoak eta bizikleta-piezak, 26 metro luzeko dragoi bihurritu bat sortzeko. Eslogan honetan inspiratu zen obra: “2000. urterako, ehun mila lagunek beren auto propioa izango dute. Parte har ezazu Txinako automobilaren industriaren lehian!”[5]. Horrela, Txina bizikleten nazio izatetik ibilgailuen herrialde izatera nola igarotzen den azaltzen du.[6]
Preguntas
Erakutsi Chen Zhenen obra, Fu Dao/Fu Dao, Buda buruz behera / Zoriontasunera iristea (1997).
Obra hau osatzen duten objektuak honela sailka daitezke: espiritualak, ez-espiritualak, naturalak eta manufakturatuak. Ikasleei instalazioaren izena esan edo azalpenik eman baino lehen, eska iezaiezu hura arretaz behatzeko eta piezan ikus ditzaketen eta erabili diren material guztien zerrenda egiteko; gero, lau kategoria horietan sailkatu beharko dituzte. Ba al dago kategoria batean baino gehiagotan sailkatzen den objekturik, edo objektu guztiak aurkako kategoriei dagozkie? Zer alde on ditu aurkakoak batera existitzeak?
Hau esan zuen Chenek: “Zerbait garratza bada, gauza gozo batekin elkartzen dugu: oso kontraesan modu ohikoa da txinatarren artean, yin eta yang bezala. Nire obran, unerik zirraragarriena aurretik aktibo ez zeuden bi gauza elkartzen direnean gertatzen da. Kontrastea, kontraesana eta konfrontazioa dira” [7]. Kontrastearen, kontraesanaren edo konfrontazioaren zer adibide daude obra honetan? Zer ikas dezakegu gizarte txinatarraren inguruan obra honetan agertzen diren objektuen arteko harremanak behatuta eta aztertuta?
Erakuts iezaiezu Chen Zhenen Bat-bateko erditzea (1999).
Eskatu ikasleei azaltzeko zer erreakzio izan duten obra ikustean. Zer ezaugarri formalek (kolorea, tamaina, forma eta posizioa) eragiten dituzte pertzepzio horiek?
Eska iezaiezu Fu Dao/Fu Dao, Buda buruz behera / Zoriontasunera iristea eta Bat-bateko erditzea alderatzeko. Zer neurritan dira antzekoak obrak materialen erabilerari, ezaugarri formalei eta kontzeptuari dagokienez? Eta zer alde daude bi obren artean?