Albert Oehlen: irudiaren atzean

Albert Oehlen (Krefeld, Alemania, 1954) azken hamarkadetako pintore gailenetako bat da, baita Bigarren Mundu Gerra osteko Alemaniako artista polemikoenetako bat ere. Gaur egungo artearen erakusle den estiloa du, eta hura sortzeko hainbat iturri eta baliabide uztartzen ditu: publizitatearen teknikak, espresionismoaren pintzelkada, surrealismoaren keinua eta ordenagailuz sortutako irudiak. Artista kontzeptuala da Oehlen, pintura baliabidetzat duena; haren artegintzarekin, hots, margotuz, ekarpena egin dio arte-giroan xx. mendearen erdialdetik aldian-aldian sortzen den eztabaidari, alegia, pintura “zaharkitutako” baliabidea dela. Haren lanen interpretazioari buruz honakoa esan du artistak: “Bakoitzak nahi duena pentsa dezala. Aspergarria da esanahien inguruan hitz egitea. Publikoaren ulermena eta publikoarekiko konplizitatea ez zaizkit ardura. Norberak nahi duena senti dezala”. Azken urteetan, Oehlenek askatasuna landu du —artistak berak azaldu du horixe duela gai nagusi—; mihisea jorratzeko ausardia eta kontrolik eza askatasun horren erakusle dira. Antzinako pinturaren hiztegia gordetzen duten teknika berriak erabiltzen ditu eta horrek sentsazio bitxia sorrarazten du, paradoxikoa, zerbait berria baina ezaguna dela sentitzen baitugu.

Hiru seriez, bi autorretratuz eta collage-pintura sortu berri batez osatutako erakusketa honek ez du atzera begirako arrunt bat izateko asmorik, adierazpen artistiko bat baizik. Lehenengo seriea abstraktua da, 1980ko hamarkadakoa; bigarrena, 1990eko hamarkadan ordenagailuz egindako lanek osatzen dute; eta 1989an hasitako eta oraindik amaitu gabe dagoen hirugarren serieak zuhaitzen gaia jorratzen du. Erakusketak “irudiaren atzean ikusten zenbateraino gai garen” aztertzen du. Erakusketa honetarako aukeratutako pinturak, hasiera batean, formalki diferenteak badira ere, hiru serieek nukleo komun bat dute, elkarren artean erlazionatzen dituena eta elkarren artean loturak finkatzen uzten duena. Oehlen lanetan irudiak ironia eta iradokizun bihurtzen dira. "Diletante" batek egindako keinu bidez sortutako "margolan txar" horiek pintura klasikoaren idealak betiko apurtzen dituzte. Pinturaren irekitasun hori artistak aukeratutako gaietan ere antzeman daiteke.