Javier Téllez: itzal-antzerkia

Javier Téllez (Valencia, Venezuela, 1969) artistak talde eta komunitate baztertuak barne hartzen ditu bere ekoizpenean, eta hala, bere obra gure arrazionaltasunaren kanonei aurre egiten dieten errealitateak helarazteko bidea da. Era berean, irudiaren historiaren inguruan gogoeta egiten du: lengoaia bezala aztertzen du, baina baita esparru sozial gisa, eta baztertzaile eta itogarri suerta daitezkeen arau eta protokolo multzo gisa ere.

Erakusketa honek espazio berean uztartzen ditu Zuricheko Kunthaus museoarentzat 2014an Suitzan egindako bi pieza. Bourbaki Panorama lanean, errefuxiatu talde bat biribilean dabil historia europarreko margolan panoramikorik garrantzitsuenetako baten inguruan. Kultur monumentu handi horrek 87.000 soldadu frantziarrek Alpeetan barrena babes eske egindako ihesaldia kontatzen du, tropa prusiarren garaipenaren ostean; izan ere, Suitzak harrera-herrialde gisa duen bokazioaren hasiera markatu zuen gertaera horrek. Mural panoramikoaren inguruan biraka dabiltzala, badirudi Téllezen piezako protagonistak gogoeta egiten ari direla erbesteratuaren etengabeko migrazioaz. Aldi berean, haiekin batera aurrera egiten du objektu batek: Alberto Giacomettiren Eskua (1947) lana da; haren bitartez, eztanda batean ebakitako beso baten ikuspegi izugarria gogora ekartzea bilatu zuen artistak. Pieza hau gainean daramate migratzaileek haien ibilbidean, eta haren presentziak ateak zabaltzen dizkio iheslari-izaeraren gaineko hainbat irakurketari, baita artelanak gure kulturan duen paperaren gaineko gogoetari ere.