Arte liluragarria

202. gela, bigarren solairua

Sigmar Polke artista alemaniarra pinturaren ikuspegi esperimentalarengatik ezaguna izan zen, ohikoak ez diren materialak eta teknikak eta komunikabideetatik hartutako irudiak sartzen baitzituen. Pop Artea eta Errealismo Kapitalista bezalako mugimendu artistikoekin lotuta zegoen Polke, eta gai politikoak eta sozialak jorratzen zituen bere lanetan. Estiloari dagokionean, figurazioa eta abstrakzioa konbinatzen ditu, kolore biziak eta patroi errepikakorrak erabiltzeaz gain.

Obra honetan, Polkek badirudi asto-pintura tradizionalaren “suntsipena” azpimarratu nahi duela, zurezko bastidore bat zatitan moztuz eta horiekin obraren gainazala estaliz. Gainera, bere izena alderantziz idaztean eta “Henri Matisse” bezala sinatzean, artelan batean, artelanaren benetakotasuna eta balioa bermatzeko sinadura ospetsu bat —Matisserena, adibidez— jarri beharraz ironiarekin hitz egiten du. Modu horretan, artista izateari eta arte garaikidean originaltasunari eusteko dagoen ezintasunari buruzko kritika planteatzen du.

Zer-nolako irudiak identifikatzen dituzu lan honetan? Zure ustez, zer esan nahi digu artistak haien bitartez?

303. gela, hirugarren solairua

Gilbertek & Georgek elkar ezagutu zutenean, elkarrekin lan egiten eta bizitzen hasi ziren, eta haien identitate artistikoak batean urtu zituzten. Ez dute inolako bereizketarik egiten haien bizitzaren eta artearen artean: haien artelanak dira. 1960ko hamarkadaren amaiera aldera, jendaurrean agertzen hasi ziren “eskultura bizidunak” izango balira bezala, eguneroko jarduerak ikuskizun bilakatuz.

Gilbertek & Georgek hainbat diziplina erabiltzen dituzte; hala nola, argazkigintza, marrazketa, pintura, testu idatzia eta zinema, eta, haien perfomanceetan bezala, guztietan argi eta garbi nabari da haien presentzia, maiz autoerretratu gisa.

1970eko hamarkadaren erdialdetik aurrera, koadrikula formatua hartu zuten argazkietarako, eta laurogeiko hamarkadaren hasiera aldera, collage fotografikoak kolore bizi-biziz estali zituzten, elizetako beirateen tradizioa gogora ekarriz. Ezaugarri horiek guztiak 1984ko Esnatzen lanean ikus daitezke.

Gainera, garai horretako ekoizpena Londresko East End auzoko gizartearen xehetasunetan eta hiriko esperientzia homosexualean inspiratzen da, giza existentziaren misterioak irudikatzeko.

303. gela, hirugarren solairua

Gela honetan bertan aurkituko duzu Jeff Koons artista estatubatuarraren Idi-bihotzak obra.

Koonsek kultura landuaren eta herri-kulturaren arteko mugei egin zien aurre 1980ko hamarkadaren erdi aldera, publizitatearen hizkuntza bisuala, marketina eta aisialdiaren industria erabiltzen zituen obretan, “masekin komunikatzeko” helburuarekin.

Idi-bihotzak (Tulips) eskultura, tamaina erraldoiko kolorezko puxiken moduan sortutako lore-sorta (2 metrotik gorako altuera eta 5 metrotik gorako zabalera), 1994an hasitako Ospakizuna (Celebration) sail anbiziotsukoa da. Urtebetetze-jai, opor eta gainerako festa-ekitaldiekin lotutako objektu herrikoietan inspiratuta, Ospakizuna saileko pinturek eta eskulturek Koonsek haurtzaroko elementuekin etengabe izandako erlazioa islatzen dute.

Idi-bihotzetan eta haren Puppy izugarrian (Museoko plazan kokatua), Koonsek eskala eta materialak ustekabeko mugetaraino manipulatzen ditu. Zure ustez, zer eragin nahi du ikusleengan horrekin?

303. gelaren alboko korridorea

Zer sentitzen duzu artelan bat ikustean? Beste pertsonek gauza bera esperimentatzen dute pieza beraren aurrean? Ez galdu ARTETIK: From the Art! ekimen digitala

Instalazio honetan, Guggenheim Bilbao Museoaren Bildumako artelanen aurrean zuk dituzun emozioak azter ditzakezu. Esperientzia digital hau denborarekin osatzen da, emozioen grafiko kolektibo bat sortuz pertsonek tresnarekin elkarreragiten duten neurrian.

Sentitu artea Museoaren Bildumarekin eta partekatu zure emozioak! Halaber, behatzen dituztenen artean lilura sortzen duten beste obra batzuk ere ezagutu ditzakezu.

Proiektu hau Guggenheim Bilbao Museoaren eta Google Arts & Culture-ren arteko lankidetza da.

Museoko plaza

Museotik irtetean, Jeff Koonsen Puppy obra aurkituko duzu. Lan horren bidez, artistak iragana eta oraina uztartzen ditu, ordenagailu-eredu sofistikatua erabiltzen baitu XVIII. mendeko lorategi klasiko europar bati erreferentzia egiten dion eskultura sortzeko. West Highland terrier txakur erraldoiak, loratuta dauden landareez josiak, ikonografia edulkoratua erabiltzen du —loreak eta txakurtxoak— sentimentalismoari monumentu bat eraikitzeko.

Obra honetan, artistak eskala manipulatzeaz gain, kultura elitistaren eta herri-kulturaren erreferentziak konbinatzen ditu, zuhaixkak zizelkatzearen edo txakurrak haztearen artetik hasi eta zeramika apaingarriraino edo desio oneko mezuen txarteletaraino.

Koonsek eskultura hau diseinatu zuen, bere hitzetan, “konfiantza eta segurtasuna” erakartzeko, sustatzeko eta zabaltzeko asmoarekin. Handikiro eta sendo zaintzen du Museoaren ataria, eta ikusleak mirespenez eta pozez betetzen ditu Puppyk. Dagoeneko Bilboko hiriaren ikurra izatera iritsi da.

Ba al zenekien Puppy artelan “bizia” dela? Loretan dauden 35.000 landarek osatzen dute. Udaberrian, begoniak, alegriak, petuniak, lobeliak, krabelin indiarrak eta krabelin txinatarrak landatzen dira, gorriak, laranjak, arrosak eta zuriak; neguan, berriz, pentsamenduak.